Uprawa ziół i warzyw w domu to doskonały sposób na uprzyjemnienie widoku z okna. Oprócz pięknego widoku doniczek z aromatycznym tymiankiem, majerankiem i kwitnącą nasturcją można posadzić również ogórki, cukinie lub pomidory. Marzy Ci się talerz świeżych warzyw z własnego ogródka albo pachnące zioła, które zerwiesz bezpośrednio z krzaczka? W dzisiejszym wpisie dowiesz się, jakie zioła i warzywa można uprawiać w doniczkach i jakie warunki są im potrzebne do prawidłowego wzrostu. Wystarczy słoneczny balkon, a nawet zwykły parapet, by wyhodować świeże, soczyste rośliny. Stwórz swój własny miniaturowy ogródek i sprawdź, co najlepiej przyjmie się w Twoim domu.
Jakie wybrać pojemniki?
Świeże i aromatyczne liście i pędy ziół są niezastąpione w kuchni i warto, jest mieć je pod ręką. Uprawa ziół wymaga tak naprawdę minimalnej pielęgnacji. Zazwyczaj nie atakują ich szkodniki i choroby, a plon można zbierać przez całe lato. Tego typu rośliny nie potrzebują dużych pojemników. Większość z nich dobrze rośnie w doniczkach o średnicy 20 cm i głębokości 15-20 cm. Może to być bazylia, koper, tymianek, szałwia, mięta, rozmaryn, lawenda i szczypiorek. Dobrze sprawdzą się również skrzynki balkonowe. Do uprawy ziół można używać ceramicznych pojemników, wykonanych z betonu, tworzyw sztucznych, drewna lub wikliny. Niezwykle interesująco wyglądają zioła posadzone w starych skrzyniach lub wiadrach.
Doniczki wykonane z tworzyw sztucznych są lekkie, szczelne i odporne na mróz. Można korzystać z doniczek z naturalnego surowca w celu estetyki, jednak można znaleźć naprawdę pięknie wykonane donice z tworzyw sztucznych, które równie dobrze będą prezentować się na balkonie lub parapecie. Dobrym pomysłem jest wykorzystanie specjalnych osłonek na doniczki, dzięki czemu można stworzyć wyjątkowe kompozycje roślinne.
Przygotowanie doniczek do sadzenia
Wybierając doniczki, należy pamiętać o tym, by były one odporne na stały kontakt z wodą. Powinny mieć również otwór w dnie o średnicy co najmniej 1 cm. Taki otwór pozwala na odpływ nadmiaru wody. Przygotowując doniczki do sadzenia, na ich spodzie należy ułożyć drenaż. Może to być kilkucentymetrowa warstwa żwiru, keramzytu lub potłuczonej ceramiki. W następnej kolejności trzeba nasypać żyznego podłoża, tak by sięgało do poziomu około 5 cm poniżej górnego brzegu. Taki zabieg spowoduje, że podczas podlewania, woda nie będzie wylewała się przez krawędzie i pozostanie tyle miejsca, żeby po posadzeniu rośliny ułożyć jeszcze warstwę kory, która ograniczy parowanie wody.
Uprawa ziół najczęściej odbywa się z rozsady, którą sadzi się w specjalnych pojemnikach. Do tych ziół należy: bazylia, szałwia, tymianek i mięta. Inne wysiewa się wprost do pojemników. Przy wyborze ziemi, należy pamiętać o tym, by była ona przepuszczalna dla wody i powietrza. Najlepiej jest więc kupić gotową ziemię w centrum ogrodniczym. Zwykła ziemia z ogrodu jest przeważnie zbyt zwięzła i przy częstym podlewaniu zasklepia się i twardnieje. Ziemia dla ziół najlepiej by była więc mieszanką ziemi kwiatowej i ogrodowej.
Gdzie ustawić doniczki?
Dobrym miejscem na postawienie doniczki jest umiejscowienie jej na parapecie zewnętrznym. Po wewnętrznej stronie okna można postawić pietruszkę lub bazylię — zioła i warzywa, które będą szybciej wykorzystane. Po dłuższym czasie niestety zioła tracą aromat i wypuszczają wiotkie, długie i jasne pędy. To zjawisko spowodowane jest niewytworzeniem w tkankach roślinnych zielonego barwnika. Dlatego najlepszym umiejscowieniem będą parapety zewnętrzne. Dobrym pomysłem będzie specjalna doniczka balkonowa, którą można zawiesić na balustradzie.
Tymianek, rozmaryn, szałwia i oregano potrzebują zachodniej lub południowej wystawy. Pietruszka i lubczyk dobrze rosną na północnej i wschodniej stronie. Nie znoszą bezpośredniego nasłonecznienia i bardziej preferują półcień, a nawet potrafią rosnąć w cieniu. Zioła w doniczkach lub pojemnikach można ustawiać na półkach przy ścianie, lub w doniczkach wiszących na balkonie. Uprawa ziół na balkonie ma tę zaletę, że na okres zimy można przenieść je do pomieszczenia i uprawiać w domu.
Sadzenie ziół — uprawa ziół krok po kroku?
Podczas sadzenia ziół należy trzymać się kilku wskazówek. Zioła, które szybko się rozrastają, powinny otrzymać własną doniczkę. Do takich ziół należy: mięta, fenkuł, estragon, lubczyk oraz melisa. Miniaturowe krzewy takie jak rozmaryn, szałwia, lawenda lub wawrzyn najlepiej jest również sadzić oddzielnie. Ciekawym rozwiązaniem, które poprawi estetykę oraz ułatwi rozróżnienie roślin początkującym ogrodnikom są tabliczki do doniczek. Siew jednorocznych ziół, takich jak koper bądź bazylia, wykonuje się także do oddzielnych pojemników, a siewki można dosadzać do tych wieloletnich. Wybraliśmy kilka najpopularniejszych ziół ogrodowych, które można samodzielnie hodować w domu. Ich uprawa nie jest trudna, jednak by stworzyć swój ogródek ziołowy, warto najpierw go zaplanować.
Bazylia — uprawa i pielęgnacja
Zacznijmy więc od bazylii. Jest to jedno z najbardziej popularnych ziół doniczkowych uprawianych na balkonie lub domowym parapecie. Oprócz tego jest równie często stosowana w kuchni. Świeże liście bazylii są bardzo aromatyczne i mają oryginalny, lekko pikantny smak. Bazylia jest doskonałym dodatkiem do pomidorów, sera mozzarella lub pizzy. Jest ona rośliną jednoroczną, o krótkim okresie wegetacyjnym. Najłatwiej kupić ją w doniczce w supermarkecie lub sklepie ogrodniczym. Dzięki temu, że jest łatwa w uprawie, doskonale nadaje się do samodzielnej hodowli w domu. W doniczce dorasta przeważnie do wysokości ok, 30 cm.
| Stanowisko: | Zabierając się za uprawę bazylii, należy pamiętać, że bazylia lubi słońce. W słońcu lepiej rośnie, a jej liście są bardziej aromatyczne. Roślina wymaga co najmniej 5 godzin światła słonecznego dziennie. Doniczki należy ustawiać w miejscu osłoniętym przed wiatrem oraz ulewnym deszczem. Podłoże dla bazylii powinno być żyzne i lekkie. Może to być uniwersalna ziemia do roślin balkonowych i warzyw. |
|---|---|
| Podlewanie: | Bazylię należy podlewać regularnie, tak by podłoże było stale wilgotne, ale nie mokre. Zioła podlewamy rano lub wieczorem i unikamy moczenia liści. Najlepiej jest podlać tylko podłoże. W czasie letnich upałów roślinę podlewamy codziennie. |
| Termin wysiewu: | Jeśli zdecydujemy się na wysiew, należy pamiętać o tym, by robić to na wiosnę. Najlepszym terminem jest marzec w przypadku hodowli w domu oraz maj, gdy zamierzamy hodować ją na balkonie. Nasiona bazylii wysiewamy do doniczek i nie przykrywamy podłożem, gdyż najlepiej kiełkują one na świetle. Do uprawy bazylii w jednej doniczce — ok. 12 cm wystarczy nam ok. 20 nasion. |
Oregano — uprawa i pielęgnacja
Oregano to powszechnie używane zioło o bardzo aromatycznych liściach. Jego liście są orzeźwiające i korzenne w smaku. Mogą być używane jako przyprawa do sosów, zup i potraw mięsnych, Jest także doskonałym dodatkiem do pizzy i klasycznego spaghetti. Oregano posiada wzniesione lub podnoszące się łodygi, które są bardzo rozgałęzione. Długość łodyg dochodzi do 20-50 cm. Nadaje się do użytku w postaci świeżej i suszonej. Najlepsze w smaku są młode pędy i liście zebrane tuż przed kwietniem. Jednak można też je zrywać w inne pory roku, nawet zimą.
| Stanowisko: | Uprawa oregano najlepiej udaje się na przepuszczalnych glebach i stanowiskach dobrze nasłonecznionych. Uprawia się je w małych pojemnikach na balkonach, tarasach i parapetach okiennych. |
|---|---|
| Podlewanie: | Oregano lubi stanowiska suche, kamieniste i słoneczne co czyni tę roślinę niemal idealną, ponieważ nie trzeba jej często podlewać. Wyjątek stanowi oregano w doniczce, które wymaga nieco większej ilości podlewania. Przede wszystkim należy pamiętać o zapewnieniu mu dostatecznej ilości słońca. |
| Termin wysiewu: | Oregano lubi stanowiska suche, kamieniste i słoneczne co czyni tę roślinę niemal idealną, ponieważ nie trzeba jej często podlewać. Wyjątek stanowi oregano w doniczce, które wymaga nieco większej ilości podlewania. Przede wszystkim należy pamiętać o zapewnieniu mu dostatecznej ilości słońca. |
Mięta — uprawa i pielęgnacja
Mięta jest ziołem, które świetnie sprawdza się w letnich sałatkach z sosem jogurtowym, w koktajlach oraz lemoniadach. Ta roślina nadaje orzeźwiającego smaku, co czyni ją doskonałym dodatkiem do napojów, wykorzystywanym w okresie letnim. Można ją wysiać samodzielnie w domu lub kupić wyrośniętą w doniczce i dbać by rosła w kuchni do kilku tygodni. Kwiaty mięty są różowo-fioletowe i kwitną między latem, a jesienią. Roślina mocno ekspansywna, lubiąca przestrzeń. Łatwa w hodowli, odporna na niskie temperatury, radzi sobie zarówno w miejscach słonecznych, jak i w zacienionych.
| Stanowisko: | Mięta jest rośliną, która lubi zacienione miejsca. Jeśli jednak wystawimy ją na zbyt mocno nasłoneczniony parapet, jej liście mogą ulec poparzeniu i powoli zamierać. Najlepszym dla niej podłożem będzie ziemia gliniasta, która jest zasobna w substancje organiczne. Do hodowli mięty najlepiej wybrać bardzo dużą doniczkę, idealnym pojemnikiem może też być większa skrzynka. Roślinie tej warto zostawić więcej miejsca, gdyż lubi się rozrastać i potrzebuje przestrzeni. |
|---|---|
| Podlewanie: | Uprawiając mięte w doniczce, należy pamiętać o tym, że ta roślina lubi regularne podlewanie. Podłoże powinno być delikatnie wilgotne przez cały czas. Do kontroli poziomu nawilżenia, świetnie sprawdzą się doniczki z systemem nawadniającym. Warto także zainwestować w nawadniacz lub kule nawadniającą. |
| Termin wysiewu: | Mięte możemy wyhodować z sadzonek sezonowych, a także z nasion wysiewnych na początku wiosny — w marcu i kwietniu. Jej kwiaty kwitną w czerwcu i lipcu. Regularne przycinanie sprzyja jej rozkrzewianiu. |
Jakie warzywa można uprawiać w domu?
Oprócz domowej hodowli ziół dobrym pomysłem jest uprawa warzyw. Coraz częściej warzywa w doniczkach goszczą na naszych balkonach i tarasach. Dobrze wiedzieć, które z nich można uprawiać w domu i znać podstawowe zasady pielęgnacji. Co do samej uprawy warzyw, to jest ona o tyle wygodna, iż nie wymaga posiadania ogrodu, by móc cieszyć się własnymi pomidorami lub sałatami.
Uprawa warzyw w doniczkach nie jest naturalnym sposobem hodowania tego rodzaju roślin. Warto więc dowiedzieć się, które gatunki nadają się do uprawy w doniczkach. Jeśli dopiero zaczynamy uprawę warzyw w doniczkach to dobrze zdecydować się na warzywa łatwe i niewymagające wiele miejsca. Powinny to być gatunki, które nie wytwarzają dużego systemu korzeniowego ani nie rozrastają się zbyt mocno. Dobrymi warzywami do uprawy w doniczkach, są więc: ogórki, cukinie, pomidory drobnoowocowe, różnego rodzaju sałaty, rukola, szczypiorek i fasola.
Jak sadzić warzywa w doniczkach?
Zasada sadzenia warzyw w doniczkach jest podobna jak w przypadku ziół oraz innych roślin doniczkowych. Na dno doniczek należy wyłożyć grys, żwirek lub keramzyt, tak aby zrobić dobry drenaż. Dzięki temu warzywa nie będą gnić od nadmiaru wody. Należy również zaopatrzyć się w doniczki z otworami, by nadmiar wody mógł swobodnie odpływać. Podłoże powinno być żyzne i bogate w składniki pokarmowe, a pH zbliżone do obojętnego.
Wielkość donicy ma duże znaczenie przy uprawie warzyw. Doniczka nie może być zbyt mała. Jeśli chodzi o pomidory, to minimalna średnica powinna wynosić 25-40 cm, a głębokość 20 cm. Ogórki balkonowe natomiast powinny być uprawiane w donicach o pojemności 10-20 litrów. W takiej donicy sadzi się tylko jedną roślinę. W przypadku sałaty lub szczypiorku można posadzić kilka roślin do jednej skrzynki balkonowej. Zawsze należy kierować się wymaganiami rośliny co do rozstawy w tradycyjnej uprawie na grządkach.
Przed zakupem doniczek, musimy się zastanowić czy nasze warzywa na balkonie mają pełnić funkcje ozdobne, czy użytkowe. Jeżeli ważniejsza jest użyteczność, to wystarczy wybrać pojemniki produkcyjne lub skrzynki balkonowe, w których zmieścimy wiele roślin. Jeżeli warzywa na balkonie mają mieć również walory ozdobne, warto wybrać donice gliniane lub drewniane, nowoczesne skrzynie, ozdobne beczki czy dzbany.
Jak pielęgnować warzywa w doniczkach?
Pielęgnacja warzyw w doniczkach powinna być przede wszystkim regularna. Ponieważ warzywa w doniczce mają ograniczoną ilość ziemi, są narażone na niedobór składników odżywczych i przesuszenie. Podlewanie więc powinno być częste, a w upalne dni nawet codzienne. Należy jednak pamiętać, aby warzywa nie stały w wodzie. Nadmiar wody w podstawkach pod doniczkami należy zlewać. Do podlewania, najlepiej nadaje się woda odstała. Dobrze jest zaopatrzyć się w wiaderko lub konewkę, którą po napełnieniu wodą odstawimy na co najmniej jeden dzień. W tym czasie z wody odparuje ewentualny chlor, a temperatura wody wyrówna się z temperaturą otoczenia.
Jeśli chodzi o nawożenie, to powinno ono także odbywać się regularnie. Najlepiej jest wykorzystywać do tego płynne nawozy, które raz w tygodniu rozcieńcza się z wodą do podlewania. Mogą to być nawozy mineralne lub wyłącznie naturalne. Nawozy do warzyw doniczkowych stosuje się częściej i w mniejszych dawkach.
Zabierając się za domową uprawę ziół i warzyw dobrze jest w pierwszej kolejności, dowiedzieć się o terminie siewu poszczególnych roślin, warunkach, jakie należy im zapewnić i odpowiedniej pielęgnacji. Nie zapomnijmy także o doniczce, która również ma znaczący wpływ na prawidłowy rozwój roślin. Do wyboru są różne rodzaje: plastikowe, ceramiczne, betonowe i metalowe. Oprócz tego możesz wybrać specjalne osłonki, które ożywią parapet, stół lub balkon. Dzięki odpowiednio dobranej doniczce zapewnisz swoim roślinom optymalne warunki do rozwoju i będziesz mógł się cieszyć samodzielnie wyhodowanym plonem.
Uprawa ziół i warzyw wcale nie musi być trudna, pamiętaj jednak, że najlepszym momentem na zakładanie domowego zielnika jest początek wiosny, który zbliża się wielkimi krokami. Jeśli zależy Ci na świeżych ziołach w zimie, możesz również wysiać je latem.
Pozostaw komentarz